Các lỗi của van cổng khi sử dụng

Những lỗi trên van cổng khi sử dụng – Nguyên nhân, cách khắc phục và lưu ý vận hành

I. Giới thiệu chung về van cổng

Van cổng là loại van công nghiệp được sử dụng rộng rãi trong hệ thống cấp thoát nước, xử lý nước thải, hơi nóng, dầu khí và nhiều lĩnh vực khác. Với thiết kế đóng/mở hoàn toàn, van cổng có ưu điểm là ít cản trở dòng chảy và dễ vận hành. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng lâu dài hoặc bảo trì không đúng cách, van cổng vẫn có thể gặp một số sự cố kỹ thuật ảnh hưởng đến hiệu suất và độ bền.

 
Van cổng là gì - Các lỗi ở van cổng.

Bài viết này sẽ giúp bạn nhận diện những lỗi thường gặp ở van cổng, phân tích nguyên nhân, cách khắc phục và đưa ra các lưu ý quan trọng để kéo dài tuổi thọ thiết bị – từ góc nhìn của kỹ sư vận hành và nhà cung cấp van công nghiệp chuyên sâu.

II. Các lỗi của van cổng trong quá trình sử dụng

2.1. Van không đóng kín, rò rỉ tại vị trí đĩa van

Đây là lỗi phổ biến nhất khi sử dụng van cổng lâu ngày. Nguyên nhân thường do bề mặt cánh van bị mài mòn, gioăng làm kín lão hóa, hoặc có vật thể lạ như cát, cặn rác mắc giữa đĩa van và ghế van. Khi van không đóng kín, hệ thống sẽ bị rò rỉ lưu chất, giảm hiệu suất vận hành và có thể gây lãng phí hoặc mất an toàn.

2.2. Tay quay bị kẹt, quay nặng hoặc không quay được

Tình trạng tay quay bị kẹt là dấu hiệu của trục ty van bị gỉ sét, khô dầu, hoặc gioăng nén quá chặt làm tăng ma sát. Đôi khi, bụi bẩn hoặc cặn hóa học tích tụ lâu ngày trong nắp van cũng gây cản trở chuyển động quay. Nếu không khắc phục kịp thời, người vận hành có thể làm gãy tay quay hoặc vỡ bộ truyền động.

2.3. Rò rỉ tại vị trí mặt bích kết nối

Van cổng thường kết nối với đường ống thông qua mặt bích, do đó nếu siết bulông không đều, dùng sai gioăng hoặc bề mặt tiếp xúc không sạch – rò rỉ có thể xảy ra tại mối ghép. Lỗi này ảnh hưởng đến độ kín hệ thống và gây thất thoát lưu chất, đặc biệt nguy hiểm trong môi trường áp suất cao hoặc hóa chất.

2.4. Van đóng/mở không hết hành trình

Trường hợp van không thể đóng/mở hoàn toàn có thể do cánh van bị lệch, vật cản trong lòng van hoặc trục van bị mòn ren. Hệ quả là dòng chảy không được điều tiết đúng mức, gây tụ áp hoặc chênh lệch áp suất trong hệ thống, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an toàn kỹ thuật.

2.5. Van rung, phát tiếng ồn khi vận hành

Khi van cổng phát ra tiếng rung, ù hoặc va đập nhẹ khi đóng/mở, rất có thể van đã bị lắp lệch tâm, bulông cánh van lỏng, hoặc dòng chảy trong hệ thống quá mạnh gây ra hiện tượng xung lực nước (water hammer). Đây không chỉ là lỗi vận hành mà còn tiềm ẩn rủi ro vỡ ống, nứt van.

Các lỗi ở van cổng.

>>> Tìm hiểu thêm về một số dòng van khác: Van cổng ty chìm.

III. Cách khác phục các lỗi ở van cổng trong quá trình vận hành

3.1. Xử lý van không đóng kín

Đầu tiên, cần tháo van ra để kiểm tra và vệ sinh toàn bộ lòng van. Nếu cánh van bị cong, mòn hoặc trầy xước sâu, cần thay mới. Gioăng làm kín cũng nên thay bằng vật liệu phù hợp với áp suất và loại lưu chất. Việc sử dụng gioăng kém chất lượng sẽ không mang lại hiệu quả lâu dài.

3.2. Sửa lỗi tay quay bị kẹt

Dùng dầu bôi trơn chuyên dụng cho thiết bị công nghiệp để xử lý ty van, nếu phát hiện han gỉ nặng, cần vệ sinh ty van bằng chổi sắt hoặc thay mới. Nới lỏng hoặc thay gioăng láp nếu bị siết quá chặt. Trong trường hợp sử dụng motor điện, nên kiểm tra lại bộ giới hạn hành trình.

3.3. Khắc phục rò rỉ tại mặt bích

Tháo rời mối ghép bích để vệ sinh mặt tiếp xúc. Lựa chọn đúng loại gioăng cao su, graphite hoặc PTFE phù hợp với nhiệt độ, áp suất và lưu chất. Khi siết bulông, cần dùng cờ lê lực để siết đều theo đường chéo đối xứng, đảm bảo phân bố lực kín khít quanh chu vi mặt bích.

3.4. Sửa lỗi hành trình đóng/mở thiếu

Tiến hành xoay tay quay hết hành trình để đánh giá khả năng đóng/mở của cánh van. Nếu thấy bị kẹt giữa chừng, nên tháo van và kiểm tra trục ty hoặc mặt tiếp xúc với cánh van. Nếu van được điều khiển tự động, cần hiệu chỉnh lại hành trình giới hạn hoặc kiểm tra cảm biến hành trình.

3.5. Xử lý rung và tiếng ồn

Đảm bảo van được căn chỉnh đúng tâm với đường ống, dùng vòng đệm đỡ hoặc bulông siết lại cánh van nếu bị lỏng. Trong hệ thống có dòng chảy mạnh, nên kết hợp với van giảm chấn hoặc đóng/mở van theo nhịp để tránh xung lực nước gây hư hại. Nếu cần, có thể chuyển sang dùng van bi hoặc van bướm trong hệ kín nhỏ.

Khắc phục các lỗi ở van cổng.

>>> Tìm hiểu thêm về các dòng van cổng khác: Van cổng tín hiệu điện.

IV. Các lưu ý khi sử dụng van cổng để tránh lỗi trong quá trình sử dụng

Van cổng là dòng van được sử dụng khá phổ biến trong các hệ thống đường ống dân dụng và công nghiệp hiện nay, tuy nhiên trong quá trình vận hành và sử dụng dòng van này, vẫn còn nhiều điểm chưa phù hợp dẫn đến van gặp lỗi sau thời gian ngắn sử dụng. Dưới đây chúng tôi sẽ liệt kê ra các lưu ý khi sử dụng dòng van này, giúp các bạn nâng cao hiệu quả hoạt động và vận hành của van, nâng cao tuổi thọ hoạt động cho van.

4.1. Lắp đặt đúng kỹ thuật

• Đảm bảo van được lắp đúng chiều dòng chảy, đúng mặt bích và ren.
• Không lắp van cổng để điều tiết dòng chảy liên tục, tránh mài mòn cánh van.
• Luôn lắp van theo phương thẳng đứng (trục van hướng lên trên), trừ khi nhà sản xuất cho phép lắp ngang.

4.2. Kiểm tra và bảo trì định kỳ

• Vận hành định kỳ (dù không sử dụng thường xuyên) để tránh bó kẹt do tĩnh điện hoặc ăn mòn.
• Bôi trơn trục van bằng mỡ chịu nhiệt, đặc biệt với các van lắp ngoài trời.
• Vệ sinh van định kỳ nếu làm việc trong môi trường có nhiều cặn, bùn, rác.

4.3. Chọn đúng loại van theo điều kiện sử dụng

• Van gang dùng cho nước sạch, áp suất vừa.
• Van inox dùng cho hóa chất, nước biển, thực phẩm.
• Van thép dùng cho hơi nóng, dầu, khí nén, môi trường áp cao.
• Không dùng sai vật liệu để tránh nứt vỡ hoặc rò rỉ do ăn mòn.

4.4. Sử dụng thiết bị truyền động đúng công suất

• Nếu lắp thêm motor điện hoặc khí nén, cần kiểm tra lực mô-men xoắn của bộ truyền động có phù hợp với kích thước van hay không.
• Lắp công tắc hành trình để giới hạn hành trình đóng/mở, tránh quá tải gây hư hỏng.

V. Kết luận

Van cổng là thiết bị có độ bền cao và dễ sử dụng, nhưng nếu không bảo trì đúng cách, lắp sai kỹ thuật hoặc lựa chọn không phù hợp, vẫn có thể phát sinh nhiều lỗi trong quá trình vận hành. Việc hiểu rõ các lỗi thường gặp và có biện pháp xử lý kịp thời sẽ giúp doanh nghiệp giảm thời gian ngừng máy, tiết kiệm chi phí sửa chữa và đảm bảo hệ thống luôn hoạt động ổn định.

Đầu tư đúng loại van – lắp đặt đúng kỹ thuật – bảo trì đúng quy trình, đó là 3 yếu tố then chốt để khai thác hiệu quả thiết bị van cổng trong mọi hệ thống. Các bạn đang sử dụng hoặc đang tìm mua dòng sản phẩm này để sử dụng cho hệ thống có thể liên hệ trực tiếp đến Thuận Phát Valve chúng tôi để nhận được tư vấn chi tiết nhất của sản phẩm.

Hotline liên hệ: 0965.650.836