Van cổng ty chìm là gì?

I. Van cổng ty chìm là gì?

Van cổng ty chìm (tiếng Anh: Non-rising stem gate valve) là một loại van công nghiệp dùng để điều tiết dòng chảy trong hệ thống ống dẫn bằng cách nâng lên hoặc hạ xuống một cánh van (còn gọi là đĩa van) nằm bên trong thân van. Điểm đặc biệt của loại van này là ty van không thay đổi chiều dài khi vận hành, tức là không nhô lên khỏi tay quay như van cổng ty nổi.

Ty van được thiết kế nằm ẩn hoàn toàn bên trong thân van, và chuyển động xoay tròn để điều khiển cánh van đóng hoặc mở dòng chảy. Nhờ thiết kế này, van cổng ty chìm đặc biệt phù hợp trong các hệ thống hạn chế chiều cao lắp đặt hoặc môi trường cần đảm bảo an toàn cơ học cao.

Van cổng ty chìm AUT.

Van cổng ty chìm thường được sử dụng trong các ứng dụng như:

• Hệ thống cấp thoát nước đô thị
• Mạng lưới xử lý nước sạch/nước thải
• Đường ống công nghiệp dưới lòng đất
• Hệ thống PCCC – đặc biệt là các tuyến ống chôn ngầm
• Các nhà máy hóa chất, xăng dầu, HVAC...

Loại van này không chỉ giúp tiết kiệm không gian, mà còn có tính thẩm mỹ cao, dễ bảo trì và có thể chịu được áp lực lớn nếu sử dụng đúng chất liệu (gang dẻo, inox, thép đúc...).

II. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động cơ bản của van cổng ty chìm

1. Cấu tạo cơ bản của van cổng ty chìm

Van cổng ty chìm có cấu tạo tương đối đơn giản nhưng chắc chắn, được thiết kế để đảm bảo khả năng vận hành ổn định trong môi trường áp suất cao và không gian hạn chế. Các bộ phận chính bao gồm:

- Thân van (Body): Là phần khung chính bao bọc toàn bộ cơ cấu vận hành bên trong. Thân van thường được đúc bằng:

• Gang xám, gang dẻo (ductile iron) – dùng cho hệ thống cấp nước, PCCC.
• Thép cacbon, thép không gỉ (inox) – dùng cho công nghiệp hóa chất, dầu khí.

Thân van được phủ lớp sơn epoxy chống ăn mòn bên ngoài và bên trong để tăng độ bền, đặc biệt trong môi trường ngầm hoặc chứa hóa chất.

- Ty van (Stem): Ty van là trục truyền lực từ tay quay đến cánh van, được đặt hoàn toàn bên trong thân van. Trong van ty chìm, ty không nâng lên khi quay, mà xoay tại chỗ để nâng/hạ cánh van. Ty van thường được chế tạo từ inox không gỉ, có độ cứng cao để chịu mô-men xoắn lớn.

- Cánh van (Gate/Wedge): Là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với dòng lưu chất, dùng để đóng hoặc mở hoàn toàn dòng chảy. Có thể là dạng:

• Đĩa tròn (solid wedge)
• Đĩa rỗng (flexible wedge)
• Cánh đôi (split wedge)

tuỳ theo thiết kế cánh van thường được làm bằng gang hoặc thép, phủ lớp cao su EPDM/NBR để tăng độ kín và giảm mài mòn.

- Tay quay (Handwheel): Là bộ phận điều khiển bằng tay giúp người vận hành mở hoặc đóng van. Khi xoay tay quay, ty van sẽ xoay theo, từ đó điều khiển cánh van di chuyển lên hoặc xuống. Tay quay thường có thiết kế tròn, chắc chắn, dễ thao tác.

- Nắp van (Bonnet): Nắp van được lắp phía trên thân van, nơi chứa bộ truyền động và ty van. Được liên kết với thân bằng bu-lông hoặc ren, có thể tháo rời để bảo dưỡng. Nắp van thường có gioăng làm kín để ngăn rò rỉ.

- Gioăng làm kín (Packing/Gasket/O-ring): Được đặt quanh ty van và giữa các mặt tiếp xúc thân – nắp – cánh van để ngăn rò rỉ lưu chất ra bên ngoài. Có thể dùng vật liệu graphite, cao su tổng hợp, hoặc Teflon tùy ứng dụng.

- Bulong, ốc vít và vòng đệm: Là các chi tiết liên kết giữa các bộ phận chính, thường được làm từ thép mạ kẽm hoặc inox để chống gỉ và đảm bảo độ bền cơ học lâu dài.

Cấu tạo của van cổng ty chìm.

2. Nguyên lý hoạt động của van cổng ty chìm

Van cổng ty chìm hoạt động dựa trên nguyên lý cơ học truyền động quay – xoắn. Khi người vận hành xoay tay quay (handwheel), lực xoắn sẽ được truyền qua ty van (stem), từ đó làm cho cánh van (gate) dịch chuyển theo phương thẳng đứng trong thân van để đóng hoặc mở dòng chảy bên trong hệ thống ống dẫn.

Cơ chế vận hành cụ thể như sau:

- Quy trình mở van: Khi xoay tay quay theo chiều ngược kim đồng hồ, ty van quay tại chỗ mà không dịch chuyển lên. Nhờ vào cấu trúc ren trong thân van, ty sẽ nâng cánh van lên khỏi vị trí chặn dòng, tạo ra một khoảng trống trong thân van để lưu chất đi qua. Lưu lượng dòng chảy sẽ đạt mức tối đa khi cánh van được nâng hoàn toàn lên khỏi cửa van.

- Quy trình đóng van: Khi xoay tay quay theo chiều kim đồng hồ, ty van cũng quay mà không nhô lên, đồng thời hạ cánh van xuống cho đến khi nó chạm và ép sát vào đế van. Khi đó, cánh van đóng kín cửa van, ngăn hoàn toàn dòng lưu chất.

3. Đặc điểm vận hành của van cổng ty chìm so với ty nổi

• Trong suốt quá trình vận hành, chiều cao của ty van không thay đổi, giúp van phù hợp với không gian lắp đặt thấp, trần thấp hoặc dưới hầm.
• Do ty không nhô lên, nên người vận hành không thể biết van đang mở hay đóng bằng mắt thường như van ty nổi. Cần đánh dấu hoặc kết hợp với thiết bị hiển thị trạng thái.
• Vì ty van được che kín trong thân van, nên ít bị tác động từ môi trường bên ngoài (bụi, nước, hóa chất), giảm nguy cơ ăn mòn và hư hỏng cơ khí.

III. Các dòng van cổng ty chìm phổ biến trên thị trường hiện nay

Van cổng ty chìm có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí, tuy nhiên trong thực tế kỹ thuật và ứng dụng công trình, hai loại phổ biến nhất hiện nay là:

1. Van cổng ty chìm tay quay

Đây là loại van sử dụng tay quay tròn (handwheel) gắn phía trên nắp van để điều khiển đóng/mở dòng chảy. Khi người dùng xoay tay quay, lực mô-men xoắn truyền qua ty van giúp nâng hoặc hạ cánh van.

Van cổng ty chìm tay quay vô lăng.

>>> Tìm hiểu thêm về các sản phẩm: Van cổng tay quay.

2. Van cổng ty chìm nắp chụp (dùng bộ thao tác T-Key)

Loại này không có tay quay, thay vào đó là một nắp chụp hình vuông (hoặc trục lục giác) phía trên. Để vận hành, người dùng sử dụng một tay thao tác chữ T (T-key) hoặc tuýp chuyên dụng để xoay phần chụp.

Van cổng ty chìm nắp chụp.

>>> Tìm hiểu thêm về các dòng sản phẩm: Van cổng nắp chụp .

IV. So sánh van cổng ty chìm và van cổng ty nổi

Trong ngành công nghiệp van, van cổng ty chìm (non-rising stem gate valve) và van cổng ty nổi (rising stem gate valve) là hai loại phổ biến nhất, thường được lựa chọn tùy theo điều kiện lắp đặt và mục đích sử dụng. Dưới đây là phân tích chi tiết sự khác biệt giữa hai loại này:

- Cấu trúc và cơ chế vận hành

• Van cổng ty chìm: Ty van được đặt hoàn toàn bên trong thân van. Khi vận hành, ty xoay tại chỗ để nâng hạ cánh van, nhưng không thay đổi chiều cao tổng thể của van.
• Van cổng ty nổi: Ty van gắn trực tiếp với cánh van và sẽ dịch chuyển lên/xuống rõ ràng khi đóng/mở, tức là chiều cao của van thay đổi khi hoạt động.

>>> Ưu điểm của van ty nổi là dễ quan sát trạng thái hoạt động; trong khi van ty chìm gọn gàng và kín đáo hơn.

- Khả năng nhận biết trạng thái mở/đóng

• Van ty nổi: Quan sát trực quan dễ dàng – nếu ty van lộ ra nhiều là đang mở, nếu thấp xuống là đang đóng.
• Van ty chìm: Không thể nhận biết bằng mắt thường. Phải dựa vào vạch dấu, đồng hồ hiển thị hoặc hệ thống giám sát.

- Yêu cầu không gian lắp đặt

• Van ty nổi: Cần không gian phía trên lớn, do ty van sẽ nâng cao khi mở van.
• Van ty chìm: Rất phù hợp với các hệ thống chật hẹp, chôn ngầm hoặc bị giới hạn chiều cao.

- Khả năng bảo vệ cơ học và độ bền

• Van ty nổi: Ty van tiếp xúc với môi trường ngoài → dễ bị ăn mòn, bám bụi, gỉ sét nếu không bảo trì thường xuyên.
• Van ty chìm: Ty được bảo vệ trong thân van → chống ăn mòn tốt hơn, đặc biệt trong môi trường ẩm, hóa chất, ngầm đất...

- Ứng dụng điển hình

• Van ty nổi: Nhà máy công nghiệp, nhà máy xử lý nước, nơi có đội vận hành chuyên trách.
• Van ty chìm: Tuyến ống cấp thoát nước đô thị, hệ thống chôn ngầm, phòng cháy chữa cháy ngoài trời.

V. Địa điểm cung cấp và phân phối van cổng ty chìm hàng đầu hiện nay

Hiện nay các dòng van cổng ty chìm đang được Thuận Phát Valve chúng tôi cung cấp trên thị trường với đa dạng kiểu dáng và kích thước khác nhau. Các sản phẩm được nhập khẩu chính hãng từ các thương hiệu hàng đầu thế giới hiện nay đến từ các nền công nghiệp hàng đầu như Hàn Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Trung Quốc, EU,... với đầy đủ các giấy tờ chưng từ như CO - CQ, Catalog, VAT, Backing list,... được bảo hành dài hạn lên đến 12 thàng. 

Đến với Thuận Phát Valve chúng tôi quý khách hàng có thể hoàn toàn yên tâm về chất lượng của sản phẩm, được nhập khẩu trực tiếp mà không thông qua đơn vị thứ 3 nên giá thành của chúng tôi luôn cạnh tranh nhất thị trường. Ngoài ra với kho van có ở các thành phố lớn trên cả nước giúp việc vận chuyển và giao hàng luôn nhanh chóng, hỗ trợ đổi trả hàng nhiệt tình. 

Quý khách hàng quan tâm đến sản phẩm vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi để nhận được tư vấn và báo giá chính xác nhất cho sản phẩm ở thời điểm hiện tại. 

Hotline liên hệ: 0965.650.836