Khác nhau giữa van cổng ty nổi và van cổng ty chìm

Khác nhau giữa van cổng ty chìm và van cổng ty nổi – So sánh đặc điểm nổi bật của van ty nổi và ty chìm

Van cổng (Gate Valve) là một trong những loại van đóng ngắt phổ biến nhất trong các hệ thống đường ống công nghiệp và dân dụng. Tuy nhiên, khi đi sâu vào cấu trúc thiết kế, van cổng lại được chia thành nhiều loại khác nhau, trong đó van cổng ty chìm và van cổng ty nổi là hai dòng chính thường khiến người dùng phân vân trong quá trình lựa chọn.

Vậy điểm khác biệt giữa van cổng ty chìm và ty nổi là gì? Loại nào phù hợp hơn với hệ thống của bạn? Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt rõ ràng, nắm được đặc điểm từng loại, cũng như ưu – nhược điểm và ứng dụng thực tế của cả hai dòng van.

I. Van cổng ty nổi là gì?

Van cổng ty nổi (Rising Stem Gate Valve) là loại van cổng có thiết kế trong đó ty van (hay còn gọi là trục truyền động) được gắn trực tiếp với cánh van. Khi quay tay quay để mở hoặc đóng van, ty van sẽ dịch chuyển tịnh tiến theo phương thẳng đứng cùng với đĩa van, tức là ty van sẽ nhô lên khi mở và hạ xuống khi đóng.

Điểm đặc trưng nhất của van cổng ty nổi chính là trạng thái đóng hay mở của van có thể được nhận biết trực tiếp bằng mắt thường thông qua chiều cao của ty van. Điều này rất thuận tiện cho kỹ thuật viên hoặc người vận hành kiểm tra nhanh tình trạng van mà không cần tháo thiết bị hoặc sử dụng cảm biến hỗ trợ.

Van cổng ty nổi tín hiệu điện.

Van cổng ty nổi thường được thiết kế với cấu trúc dễ tháo lắp, dễ kiểm tra và thay thế gioăng làm kín, giúp đơn giản hóa công tác bảo trì và nâng cao độ bền sử dụng trong dài hạn. Với thiết kế lộ thiên, phần ty van có thể được bôi trơn, điều chỉnh hoặc kiểm tra thường xuyên nên ít gặp sự cố kẹt hành trình hay mài mòn ngầm như ở các loại van kín.

>>> Tìm hiểu chi tiết hơn về dòng sản phẩm này tại đây: Van cổng ty nổi

Đặc điểm nổi bật của van cổng ty nổi

• Quan sát trạng thái vận hành dễ dàng: Nhìn vào chiều cao của ty van, người dùng có thể xác định nhanh chóng van đang mở hay đóng mà không cần tháo nắp hay sử dụng cảm biến.
• Thuận tiện cho công tác bảo trì: Kết cấu lộ thiên cho phép dễ dàng tiếp cận ty van, kiểm tra độ mài mòn, bôi trơn hoặc thay thế gioăng khi cần thiết.
• Tăng độ chính xác khi vận hành: Vận hành cơ khí ổn định, có hành trình tuyến tính rõ ràng, phù hợp với các hệ thống đòi hỏi đóng/mở chính xác.
• Phù hợp với môi trường có không gian rộng rãi: Đặc biệt là trong nhà máy, trạm bơm, các hệ thống nổi không bị hạn chế trần hoặc thiết bị xung quanh.

II. Van cổng ty chìm là gì?

Van cổng ty chìm (Non-Rising Stem Gate Valve) là loại van có thiết kế đặc biệt, trong đó ty van không chuyển động tịnh tiến theo chiều cao như van ty nổi, mà xoay tại chỗ bên trong thân van để điều khiển quá trình nâng hoặc hạ cánh van (đĩa van).

Cụ thể, phần ty van của loại van này được cố định một đầu với tay quay, đầu còn lại liên kết với bộ ren bên trong cánh van. Khi người dùng xoay tay quay, ty van truyền mô-men xoắn khiến cánh van di chuyển lên xuống nhờ vào cơ chế ren trong – dù bản thân ty không nhô lên hay hạ xuống ra khỏi thân van.

Van cổng gang ty chìm tay quay.

Chính nhờ đặc điểm này mà van cổng ty chìm giữ nguyên chiều cao bên ngoài trong suốt quá trình vận hành – rất phù hợp để lắp đặt tại những khu vực chật hẹp về chiều cao, như hố ga, hầm kỹ thuật, đường ống ngầm, hoặc hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) ngoài trời.

>>> Tìm hiểu thêm về chi tiết dòng van này tại đây: Van cổng ty chìm.

Đặc điểm nổi bật của van cổng ty chìm

• Không thay đổi chiều cao khi vận hành: Đây là ưu điểm lớn giúp loại van này dễ dàng được lắp đặt trong không gian hạn chế, không lo cấn trần, hộp kỹ thuật hay các hệ thống bên trên.
• Ty van nằm bên trong thân van: Nhờ đó, giảm thiểu nguy cơ ăn mòn, oxy hóa, hoặc bị kẹt do bụi bẩn, nước mưa, rất thích hợp cho lắp đặt ngoài trời, trong hố van hoặc dưới lòng đất.
• Tính thẩm mỹ và an toàn cao: Vì toàn bộ cơ cấu điều khiển được “giấu kín”, nên đảm bảo tính gọn gàng, đồng thời giảm thiểu nguy cơ trẻ em nghịch phá hoặc va đập trong khu vực công cộng.
• Giá thành hợp lý: Do cấu tạo cơ khí đơn giản hơn, van cổng ty chìm thường có giá thành thấp hơn van ty nổi cùng kích cỡ và vật liệu, giúp tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu.
• Ứng dụng rộng rãi trong hệ thống ngầm: Loại van này là lựa chọn gần như mặc định cho các hệ thống PCCC chôn âm, đường ống nước đô thị, khu công nghiệp, hoặc những nơi mà việc bảo trì thường xuyên là bất tiện.

III. Bảng so sánh chi tiết giữa van cổng ty chìm và van cổng ty nổi

Mặc dù cả hai loại đều là van cổng với nhiệm vụ chính là đóng/mở dòng chảy trong hệ thống ống, tuy nhiên sự khác biệt trong cấu tạo cơ học dẫn đến nhiều điểm khác nhau về cách sử dụng, vận hành và bảo trì. Dưới đây là những tiêu chí kỹ thuật giúp bạn phân biệt rõ ràng hai dòng van này:

IV. Ứng dụng thực tế của van cổng ty chìm và van cổng ty nổi

Là thiết kế đặc trưng của van cổng, 2 dòng van này được ứng dụng rất phổ biến trong các hệ thống đường ống công nghiệp hiện nay. Với chức năng chính là điều khiển dòng chảy lưu chất của đường ống, van cổng ty chìm và van cổng ty nổi đang là những lựa chọn hàng đầu cho nhiều ứng dụng hệ thống khác nhau, chi tiết ứng dụng của từng dòng van dưới đây.

A. Ứng dụng của van cổng ty nổi

• Ứng dụng trong các hệ thống nhà máy xử lý nước thải công nghiệp, dân dụng.
• Ứng dụng trong các nhà máy thủy điện, nhiệt điện.
• Ứng dụng trong các hệ thống lọc hóa xăng dầu, các hệ thống năng lượng.
• Ứng dụng trong các hệ thống đường ống công nghiệp lắp đặt ngoài trời, nơi có không gian rộng.

B. Ứng dụng của van cổng ty chìm

• Ứng dụng trong các hệ thống đường ống nước ngầm, các hệ thống chồn ngầm dưới dòng đất.
• Ứng dụng trong các hệ thống phòng cháy chữa cháy, các hệ thống phòng cháy lắp đặt trong nhà.
• Ứng dụng trong các hệ thống công nghiệp có không gian hoạt động hẹp, trần thất.

Van cổng ứng dụng trong PCCC.

V. Nên chọn van cổng ty chìm hay ty nổi

Việc lựa chọn van cổng ty chìm hay ty nổi không nên dựa vào cảm tính hoặc chỉ dựa vào giá thành sản phẩm, mà cần được quyết định dựa trên đặc điểm kỹ thuật của hệ thống, không gian lắp đặt, điều kiện vận hành và nhu cầu bảo trì thực tế.

A. Khi nào nên chọn van cổng ty nổi?

Van cổng ty nổi là lựa chọn ưu tiên trong những hệ thống có:

- Không gian lắp đặt rộng rãi, không bị giới hạn chiều cao: Vì khi van mở, phần ty sẽ nâng cao lên đáng kể. Đây là lý do loại van này thường được lắp đặt trong nhà máy, trạm bơm, hệ thống trên mặt đất.

- Yêu cầu cao về khả năng giám sát trạng thái van: Kỹ thuật viên có thể nhìn vào chiều cao ty để biết ngay van đang mở hay đóng, rất thuận tiện trong hệ thống yêu cầu vận hành linh hoạt và phản ứng nhanh.

- Tần suất bảo trì định kỳ cao: Do cấu tạo lộ thiên, van ty nổi giúp việc thay gioăng, bôi trơn, siết chặt dễ dàng hơn mà không cần tháo toàn bộ van. Điều này tối ưu hóa chi phí bảo trì và rút ngắn thời gian dừng hệ thống.

Tóm lại, nếu bạn cần một loại van vận hành rõ ràng, dễ kiểm soát, phù hợp với các hệ thống kỹ thuật nổi và có đội ngũ bảo trì chuyên trách, thì van cổng ty nổi là lựa chọn phù hợp.

B. Khi nào nên chọn van cổng ty chìm?

Ngược lại, van cổng ty chìm sẽ là giải pháp lý tưởng nếu hệ thống của bạn:

- Bị hạn chế về chiều cao hoặc không gian lắp đặt: Như trong hố van, hầm kỹ thuật, hệ thống chôn ngầm dưới lòng đất hoặc trạm cấp nước đô thị.

- Lắp đặt ngoài trời hoặc trong khu dân cư đông đúc: Do phần ty không nhô ra nên hạn chế được va chạm, phá hoại, tăng độ an toàn và thẩm mỹ cho hệ thống PCCC hoặc mạng lưới cấp nước đô thị.

- Yêu cầu kín đáo, gọn gàng, ít bảo trì: Dù bảo trì khó hơn nhưng van ty chìm lại có ưu điểm nằm ở khả năng bảo vệ tốt ty van khỏi điều kiện môi trường khắc nghiệt như bụi, nước, hoặc tác động vật lý.

Nói cách khác, van ty chìm phù hợp với các công trình dân dụng, hệ thống cấp thoát nước đô thị và ứng dụng âm đất, nơi mà không gian và an toàn là ưu tiên hàng đầu.

>>> Gợi ý chiến lược: Kết hợp cả hai loại trong cùng hệ thống

Trong nhiều dự án lớn như hệ thống cấp nước khu công nghiệp, nhà máy xử lý nước, hay khu đô thị mới, kỹ sư thường kết hợp sử dụng cả hai loại van cổng một cách chiến lược:

• Van cổng ty nổi được lắp tại những điểm vận hành thường xuyên, cần kiểm soát trực tiếp.
• Van cổng ty chìm được sử dụng ở những vị trí âm đất, ít người qua lại hoặc không thể tiếp cận thường xuyên.

Sự kết hợp này giúp hệ thống vận hành ổn định, tiết kiệm chi phí đầu tư và bảo trì, đồng thời đảm bảo an toàn và tiện lợi trong quản lý dài hạn.

VI. Kết luận

Van cổng ty chìm và van cổng ty nổi đều là những giải pháp hiệu quả trong quản lý và vận hành dòng chảy trong hệ thống đường ống. Không có loại nào là “tốt hơn hoàn toàn”, mà chỉ có loại phù hợp nhất với điều kiện làm việc cụ thể. Hiểu rõ sự khác nhau về cấu tạo, nguyên lý vận hành, ưu điểm và hạn chế của từng loại sẽ giúp bạn đưa ra quyết định chính xác, từ đó đảm bảo hệ thống vận hành ổn định, an toàn và tiết kiệm chi phí lâu dài. 

Quý khách hàng và bạn đọc đang còn thắc mắc về 2 dòng van này, tìm hiểu các thông tin về chúng có thể liên hệ trực tiếp đến Thuận Phát Valve chúng tôi. Với đội ngũ chuyên viên tư vấn hàng đầu có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành, có thể giải đáp mọi thắc mắc của quý vị về sản phẩm cũng như hệ thống đường ống. 

Hotline liên hệ: 0965.650.836